بیزینس پلن چیست؟
بیزینس پلن که به آن طرح کسب و کار و طرح تجاری نیز گفته می شود، نوشته ی رسمی می باشد که جزئیات کسب و کار پیشنهادی شما را مشخص،اهداف کسب و کار را تعیین، دلایل امکان تحقق اهداف را ذکر و برنامه هایی که برای رسیدن به این اهداف دنبال می شوند را ارائه می دهد. همچنین امکان دارد شامل اطلاعاتی درباره پیشینه سازمان و تیم اجرایی طرح باشد. این سند باید ضمن توضیح موقعیت فعلی کسب و کار، انتظارات، نیازها و نتایج پیش بینی شده را شرح دهد و کلیه جوانب آن را ارزیابی کند.
حالا که می دانید یک طرح کسب و کار یا بیزینس پلن چیست و چرا برای شروع و رشد کسب و کارتان به آن احتیاج دارید، وقت آن شده تا فرآیند نوشتن و تکمیل یک طرح کسب و کار را تجربه کنید.
قبل از هر چیز می خواهیم 3 قانون کلی برای نوشتن یک بیزینس پلن را به شما معرفی کنیم.
3 قانون کلی برای نوشتن یک بیزینس پلن :
1- مخاطبان خود را بشناسید.
بیزینس پلن خود را به زبانی بنویسید که برای مخاطب قابل فهم و درک باشد.
برای مثال، اگر فعالیت شرکت شما در حوزه فرآیندهای پیچیده علمی است، باید طوری آن را توضیح دهید که سرمایه گذاران و اشخاصی که دانش لازم را ندارند کاملا متوجه مطالب ارائه شده از سوی شما شوند. به خاطر داشته باشید که سرمایه گذاران دانشمند نیستند بنابراین تمام نوشته های خود را با میزان فهم و دانش آنها بر اساس شناختی که از آنها دارید انطباق دهید.
2- آن را کوتاه بنویسید.
طرح های تجاری به دو دلیل باید مختصر و کوتاه باشند :
1- هدف اصلی شما این است که بیزینس پلنی را که نوشته اید خوانده شود و حتما هیچ کس نمی خواهد یک بیزینس پلن 100 صفحه ای یا حتی 40 صفحه ای را بخواند.
2- طرح کسب و کار شما باید وسیله ای باشد که شما برای اجرا و رشد کسب و کارتان از آن استفاده می کنید. پس قطعا در طول زمان برای اصلاح و یا استفاده به آن باز خواهید گشت. بنابراین اگر این بیزینس پلن طولانی باشد هرگز حوصله اصلاح و استفاده مجدد از آن را نخواهید داشت.
3- نترسید.
اکثریت قریب به اتفاق کارآفرینان و صاحبان استارتاپ ها کارشناس کسب و کار نیستند. بنابراین بقیه کارآفرینان نیز درست مثل شما، مدرک کارآفرینی یا کسب و کار ندارند. بنابراین اصلا نگران نباشید.
نوشتن یک بیزینس پلن امکان دارد به عنوان یک مانع و یک کار دشوار به نظر برسد اما نگران نباشید اگر به اندازه کافی نسبت به کسب و کاری که راه انداخته اید شناخت ندارید، به راحتی می توانید یک طرح کسب و کار مناسب و استاندارد برای آن بنویسید.
چه کسی به یک نمونه بیزینس پلن نیاز دارد؟
اگر شما قصد دارید که یک برنامه ریزی کوچک کنید که طی آن به درآمد بیشتر برسید و کسب و کار خود را رونق دهید، احتیاجی نیست که از یک نمونه بیزینس پلن استفاده کنید؛ اما اگر قصد دارید که میزان قابل توجهی از پول، زمان و منابع خود را صرف کسب و کار کنید تا به نتایج ارزشمندی دست بیابید، شما به یک نمونه بیزینس پلن احتیاج دارید تا تمام کارهای لازم برای کسب حمایت سرمایهگذاران را به وسیله آن انجام دهید.
اگر نسبت به کسب و کار خود جدی هستید، داشتن یک نمونه بیزینس پلن و یک برنامه ریزی جدی و درست در مورد کسب و کار بسیار لازم و مهم است.
کلاسیک ترین حالت بیزینس پلن آماده برای کسانی بیشتر به درد میخورد که کسب و کار خود را به تازگی راهاندازی کردهاند، این برنامه در زمینههای مهمی مانند بودجه بندی، طرح ریزی برای فروش ، تعیین نقاط عطف و وظایف میتواند به آنها کمک شایانی بکند.
زمانی که شما درک نمیکنید که به چه میزان پول نیاز دارید و نمیتوانید زمان پرداخت و هزینهها را تخمین بزنید، آن موقع است که احساس میکنید به بیزینس پلن نیاز دارید؛ و این اتفاق برای تمام تازه کارها میافتد و باید بهگونهای بانکها و سرمایهگذاران و دوستان و خانواده خود را متقاعد کنند تا در کسب و کار آنها سرمایهگذاری کنند.
بیزینس پلن بر روی توضیحاتی که شرکت انجام میدهد (چگونه به اهداف خود میرسند و از همه مهمتر، چرا کسب و کارشان به سرمایهگذاران خوبی نیاز دارد) تمرکز میکند. یک نمونه بیزینس پلن میتواند بر جزئیات کاملی در مورد اینکه در کسب و کار، پولها چگونه خرج میشود و در مراحل اولیه سرمایه چگونه رشد میکند هم تمرکز زیادی کند.
۱۰ گام برای نوشتن بیزینس پلن استارتاپ
گام اول :خلاصه اجرایی
خلاصه اجرایی، مروری بر کسب و کار و برنامههای شما برای اجرای آن است. نحوه نوشتن بیزنس پلن شامل ترتیب نوشتن و میزان اطلاعاتی است که باید در آن درج کنید. خلاصه اجرایی اولین چیزی است که در نوشتن بیزینس پلن باید آن را بیاورید. این بخش در حالت ایده آل شامل یک تا دو صفحه خواهد بود. توجه داشته باشید که اشتباه اکثر کسب و کارها این است که نوشتن این بخش را آخر انجام میدهند.
گام دوم: برنامه مالی
بیزنس پلن شما بدون پیشبینی مالی کامل نیست. برای نوشتن بیزنس پلن اصولی و صحیح باید بخش برنامه مالی را به آن اضافه کنید. نحوه نوشتن بیزینس پلن در بخش مالی شامل ذکر قسمتهایی از جمله نحوه جریان پول ،پیشبینی فروش ، سود و ضرر ترازنامه و بیانیه درآمد میشود.
گام سوم : عملیات اجرایی فروش
در این بخش از نحوه نوشتن بیزنس پلن شما باید مشخص کنید که چگونه میخواهید از فرصت خود استفاده کرده و آن را به یک تجارت تبدیل کنید؟ در واقع این بخش برنامه بازاریابی و فروش، عملیات، نقاط عطف و معیارهای موفقیت شما را بازگو میکند. در پاسخ به این سؤال که بخش عملیات اجرایی فروش بیزنس پلن چیست؟ باید جزئیات مربوط به نحوه برنامه ریزی برای دستیابی به بخشهای بازار هدف خود، چگونگی برنامهریزی برای فروش به آن بازارهای هدف، میزان، نوع قیمتگذاری، انواع فعالیتها و مشارکت را در خود داشته باشد.
گام چهارم : اهداف آتی
در بخش پایانی نوشتن بیزنس پلن باید اهداف خود را به صورت شفاف درج کنید. برنامه خود را برای دستیابی به این اهداف در بازه زمانی تعیین شده، مشخص کنید. به عنوان مثال اگر هدف شما از راهاندازی کسب و کار، کسب درآمد است باید احتمال دهید که در مدت زمان معینی مثلاً یک ساله این درآمد چقدر خواهد بود.
گام پنجم : شناسایی مخاطب
برای نوشتن بیزینس پلن موفق باید بدانید چه کسانی قرار است که آن را بخواند. ممکن است افرادی که طرح کسب و کار شما را میخوانند دانش کافی درباره نوع تکنولوژی یا ایده شما نداشته باشند. از این رو باید زبان آن ساده باشد. ضمن آنکه تمام بخشهای مورد نیاز طراحی، ساخت و اجرا در متن بیزنس پلن خود درج میکنید، آنها را به زبان علمی ساده باید بنویسید.
گام ششم : پیشبینی
نوشتن بیزنس پلن نقشه راه شما برای شروع کسب و کار و ادامه آن است؛ بنابراین باید تمام احتمالات را در نظر بگیرید. برای مشکلات احتمالی راه حل در نظر بگیرید و نیازهای خود را در آن به روشنی درج کنید.
گام هفتم : خلاصه مدیریت شرکت
سرمایهگذاران علاوه بر ایدههای عالی، به دنبال تیمهای عالی نیز هستند؛ بنابراین در نحوه نوشتن بیزینس پلن موفق باید این امر را در نظر بگیرید. از این بخش نوشتن بیزنس پلن به توصیف تیم فعلی خود و افرادی که باید استخدام کنید، میتوان استفاده کرد. اگر از قبل در حال کار هستید، میتوانید یک مرور سریع از ساختار حقوقی، مکان و تاریخ شروع کسب و کار را نیز در آن درج کنید.
گام هشتم : فرصت
در این بخش از نوشتن بیزینس پلن شما باید به این سؤالها پاسخ دهید که کسب و کارتان قرار است چه نیازی را برطرف کند یا پاسخ دهد؟ شما قرار است چه چیزی را بفروشید؟ رقبای تجاری شما چه کسانی هستند؟ مزیت رقابتی شما نسبت به سایر رقبا چیست؟ جامعه مصرفی هدف شما چه کسانی هستند؟ شما با پاسخ به این سؤالها در واقع فرصتی که در اختیار کسب و کارتان قرار میگیرد را توضیح داده و توجیه میکنید.
گام نهم : نحوه نوشتن بیزنس پلن
برای نوشتن بیزینس پلن باید به نوع نگارش متن و جملات آن دقت کنید. جملات هر چه کوتاه تر باشند، راحتتر میتواند منظور شما را به خواننده منتقل کند. توجه داشته باشید که این ایده و طرح برای شما و در ذهن شما پایهگذاری شده و شما باید آن را در قالب بیزنس پلن برای دیگران آن را توضیح دهید. پس از نوشتن بیزنس پلن چند بار آن را بخوانید و در صورت نیاز ویرایشهای احتمالی را روی آن انجام دهید.
گام دهم : بخش پیوست
بخش آخر نوشتن بیزینس پلن را اختصاص به تصاویر محصول یا اطلاعات اضافی میدهیم. این در صورتی است که برای ارائه اطلاعات کسب و کار خود به فضای بیشتری نیاز داشته باشید.